| ชื่อ | ระบำเทพบันเทิง |
| ประเภทการแสดง | ระบำ |
| ประวัติที่มา | ระบำเทพบันเทิง เป็นระบำที่นายมนตรี ตราโมท สิลปินแห่งชาติ และผู้เชี่ยวชาญดุริยางคศิลป์ไทย กรมศิลปากร ประพันธ์บทร้อง และบรรจุทำนองเพลง ประกอบการแสดงละครในเรื่องอิเหนา ตอนลมหอบ กล่างถึงองค์ปะตาระกาหลา ผู้ซึ่งเป็นบรมราชอัยการของอิเหนา และบุษบา เมื่อสิ้นพระชนม์แล้ว ไ้ด้เสด็จไปอุบัติเป็นเทพราชาสถิตย์อยู่ ณ วิมาณเมฆ บนสวรรค์ มีเทพบุตร และเทพอัปสรฟ้อนรำนี้ต่อมาเรียกว่า ระบำเทพบันเทิง กรมศิลปากรจัดการแสดงให้ประชาชน ณ โรงละครศิลปากร เมื่อปี พ.ศ.๒๔๙๙ ผู้ประดิษฐ์ท่ารำ คือนางลมุล ยมะคุปต์ ผู้เชี่ยวชาญการสอนนาฏศิลป์ไทย วิทยาลัยนาฏศิลปกรมศิลปากร นางมัลลี คงประภัศร์ และนางศุภลักษณ์ ภัทรนาวิก (หม่อมครูต่วน) |
|
รูปแบบ และลักษณะการแสดง
ระบำเทพบันเทิง เป็นระบำหมู่ของเทวดา นางฟ้า ที่มีลักษณะท่ารำเป็นการรำตีบทตามบทร้อง เพื่อถวายแด่องค์ปะตาระกาหลา ซึ่งเป็นการรำที่มีความงดงามในลักษณะของการรำคู่ รวมทั้งการใช้ท่าเกี้ยวพาราสีระหว่างพระ และนาง มีการแปรแถวในรูปแบบต่าง ๆ เช่น แถวปากพนัง แถววงกลม และแถวเฉียง เป็นต้น |
|
การรำแบ่งเป็นขั้นตอนต่าง ๆ ได้ดังนี้
|
|
| รำออกตามทำนองเพลงแขกเชิญเจ้า |
|
| รำตีบทความหมายของบทร้อง | |
|
| รำเข้าตามทำนองเพลงยะวาเร็ว
| |
|
ดนตรี และเพลงที่ใช้ประกอบการแสดง
ใช้วงปี่พาทย์ไม้นวม เพลงที่ใช้บรรเลงประกอบการแสดง ได้แก่ เพลงแขกเชิญเจ้า และเพลงยะวาเร็ว
เครื่องแต่งกาย
ผู้แสดงแต่งกายยืนเครื่อง พระสวมเสื้อแขนสั้น ศิราภรณ์ชฎายอดชัย นางศิราภารณ์มงกุฏกษัตรีย์ |
บทร้องระบำเทพบันเทิง- ปี่พาทย์ทำเพลงส่วนนำของเพลงแขกเชิญเจ้า - - ร้องเพลงแขกเชิญเจ้า -
| |
เหล่าข้อพระบาท
ขอฟ้อนกราย
บำเรอปิ่นอมร
ผู้ทรงพระคุณ
เพื่อเทวบดี
เถลิงเทพสีมา | ขอวโรกาส เทวฤทธิ์อดิศร
รำร่ายถวายกร
ปะตาระกาหลา
ยิ่งบุญบารมี
สุขสมรมยา
พิมามสำราญฤทัย |
| |
- สร้อย -
| |
สรุศักดิ์ประสิทธิ์
ทรงสราญพระกาย
ถวายอินทรีย์
ถวายดวงตา
ถ้อยคำอำไพ
ถวายดวงจิต
ที่ทรงการุณย์
ถวายชีวัน | สุรฤทธิ์กำจาย
ทรงสบายพระทัย
ต่างมาลีบูชา
ต่างประทีปจำรัสไข
ต่างธูปหอมจุณจันทน์
อัญชลิตวรคุณ
ผองเข้ามาแต่บรรพ์
รองบาทจนบรรลัย |
| |
- สร้อย - - ร้องเพลงยะวาเร็ว - ร่วมกันร้องทำนองลำนำ (ซ้ำ) มาฟ้อนมารำให้รื่นเริงใจ (ซ้ำ) ให้พร้อมให้ เพรียงเรียงระดับ เปลี่ยนสับท่วงทีหนีไล่
| |
เวียนไป
อัปสรฟ้อนส่าย
ฝ่ายฝูงเทวดา
เข้าทอดสนิท
ผูกพัน ผูกพัน สุขเกษม | ได้จังหวะกัน
กรีดกรายออกมา
ทำท่ากางกั้น (ซ้ำ)
ไม่บิดไม่ผัน (ซ้ำ)
ปลื้มเปรม ปลื้มเปรม ปรีดา |
| |
- ปีพาทย์ทำเพลงยะวาเร็ว -
|
| โอกาสที่ใช้แสดงเผยแพร่ให้ประชาชนชม |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น